Citostress

Citostress

Om te huilen vind ik het, de stress die kinderen kunnen ervaren bij het woord Citotoets. Slapeloze nachten door gepieker en zorgen, hoofdpijn, buikpijn… en een potje chagrijnig, testen van kinderenhoor ik ouders klagen. Wat doen we de kinderen aan? En waarom eigenlijk? Mijn man dacht dat er in zijn kinderjaren geen Citotoetsen werden afgenomen. Niets is minder waar. Cito (Centraal Instituut voor Toets-ontwikkeling) is opgericht in 1967. In 1958 kreeg de grondlegger van Cito tijdens een studiereis naar Amerika het idee om leerlingen te testen aan de hand van meerkeuzevragen, een tot dan toe in Nederland onbekende methode.

De missie van Cito is jou te helpen inzicht te krijgen in je eigen ontwikkeling en mogelijkheden. Door kennis, vaardigheden en competenties meetbaar te maken en de ontwikkeling ervan te volgen, kun je het beste uit jezelf halen, verantwoord keuzes maken en beter richting geven aan je toekomst. (Bron: www.cito.nl/overcito/missie)

Dus lieve kinderen, de Citotoets is er voor jou! Door jou te toetsen krijg jíj inzicht in je eígen kennis, vaardigheden en competenties. In de praktijk betekent dit natuurlijk dat de Citotoets er is voor de leerkracht, want de meesteleerkrachten bespreken niet de gemaakte toets of toets analyse met de kinderen. Sterker nog, de meeste Citotoetsen worden niet eens geanalyseerd.

Maar wat gebeurt er nou als kinderen Citostress ervaren? De Citotoets lijkt voor bepaalde kinderen een beoordelingsinstrument te zijn geworden. Er lijkt veel vanaf te hangen. Maar wat precies, kunnen de kinderen mij niet vertellen. Dat het belangrijk is, weten de kinderen wel weer. Dat vage gevoel van weten dat het van belang is, maar niet weten wat de gevolgen zijn veroorzaakt in mijn optiek de meeste spanning bij kinderen. Wanneer ik een kind het volgende vraag: “Stel nou, dat waar je bang voor bent werkelijkheid wordt: je verpest de Cito toets. Wat gebeurt er dan? Welke gevolgen heeft dit?”, dan weten de kinderen mij niet te vertellen wat er gebeurt. Ze weten niet welke gevolgen het heeft, maar ze weten wel dat die toetsen erg belangrijk zijn. Die onzekerheid is slopend.

Laten we kinderen uitleggen wat we doen. Vertel ze wat de missie is van Cito. Ik vind de missie prachtig omschreven, helaas zie ik er in de praktijk weinig van terug. Daar valt nog winst te behalen.

Hoe te handelen (in een ideale onderwijssituatie)?
1. Vertel de kinderen wat de missie is van Cito.
2. Vertel de kinderen wat er wordt gedaan met de toets uitslag: de leerkracht kan het onderwijs beter aanpassen op wat het kind nodig heeft. Met andere woorden: “Juf kan dan zien waar jij nog extra uitleg voor nodig hebt. Ik kan je beter helpen.”
3. Toets de kinderen.
4. Analyseer samen met de kinderen de uitkomst van de toets.
5. Maak het liefst samen met het kind een zwakte- en stekte analyse.
6. Pas het onderwijs hier op aan.

In mijn ideale onderwijsomgeving zou er zoals bovenstaand omschreven gewerkt worden. Maar ik weet dat de ideale onderwijsomgeving niet bestaat (toch?). Dus als de bovenstaande vijf punten niet haalbaar zijn, zullen we dan afspreken dat we in ieder geval de eerste drie punten gaan inzetten?

Meer weten: www.cito.nl